Rekuperacja

Rekuperacja jest procesem odzyskiwania energii cieplnej w celu jej ponownego wykorzystania. Różnica między tradycyjną wentylacją grawitacyjną a wentylacją mechaniczną (rekuperacją) jest taka, że grawitacyjna wentylacja działa w jasno określonych przypadkach, bez możliwości kontroli i ze stratami ciepła, podczas gdy rekuperacja działa w każdych warunkach, możemy ją dowolnie ustawić oraz odzyskać ciepło. Na czym polega rekuperacja i jakie są jej korzyści?

Wentylacja działa przez ruch powietrza — powietrze z zewnątrz jest chłodniejsze i cięższe, przez co wpuszczone do pomieszczenia zostaje na dole; cieplejsze powietrze z wnętrza domu unosi się do góry. Świeże i zimniejsze powietrze wypycha ciepłe powietrze przez nawiewniki do kanałów wentylacyjnych, dzięki czemu następuje wymiana powietrza. Wentylacja jest obowiązkowa w każdym budynku, a obecnie możemy zdecydować między tradycyjną wentylacją grawitacyjną i wentylacją mechaniczną, zwaną rekuperacją.

Obecnie odchodzi się od tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej ze względu na konieczność dostosowania się do norm unijnych i nieopłacalności.

W skutek braku jakiekolwiek elektryki przy budowaniu wentylacji grawitacyjnej, nie ma żadnych elementów, które mogą się popsuć. Dlaczego więc się od niej odchodzi?

• brak regulowanej pracy;
• brak filtrów ograniczających szkodliwe czynniki i smog;
• zwiększone koszta ogrzewania;
• cena montażu wentylacji grawitacyjnej jest porównywalna  z rekuperacją;
• działanie wentylacji zależne od wielu czynników.

Bardzo często mamy do czynienia z brakiem jakiejkolwiek wymiany powietrza, z racji niespełnienia poniższych warunków:

• różnica temperatury — na zewnątrz temperatura powinna być niższa, niż w środku. W innym razie (np. w lato) ciepłe powietrze z zewnątrz jest wypychane przez zimne powietrze z wewnątrz, przez co kanały wywiewne wciągają powietrze, zamiast się go pozbywać — nieprzyjemne zapachy pozostają w pomieszczeniach, a czasem migrują do sąsiednich pokoi.
• poprawnie wybudowane kanały wentylacyjne — ich skuteczność zależy od wysokości, wystarczająco dużego przekroju, kształtu oraz struktury kanałów. W niskich budynkach, takich  jak domy jednorodzinne, wysokość kanałów jest często ograniczona, przez co zmniejszona jest wymiana powietrza. Minimalny przekrój kanału wentylacyjnego wynosi około 15cm, a najlepiej sprawdzają się okrągłe kanały z wygładzonymi ściankami, dzięki zmniejszonemu oporowi powietrza.
• Izolacja cieplna kanałów — jeżeli kanały przechodzą przez pomieszczenia nieogrzewane, powinno się je otulić izolacją. W innym przypadku różnica temperatury może być zbyt mała, przez co wymiana powietrza słabnie, a czasem nawet się odwraca.
• Dopływ świeżego powietrza — kiedyś korzystano z faktu, że okna były nieszczelne i było to wystarczające, by wytworzyć ciąg powietrza w pomieszczeniach. Obecnie trzeba zadbać o dodatkowy dopływ powietrza z zewnątrz. W tym celu montuje się wentylatory wywiewne, które pozwalają na przepływ powietrza. Niestety, powodują one dużą stratę cieplną, a co za tym idzie — zwiększone koszty ogrzewania, ponieważ wciągane powietrze nie jest w żaden sposób ogrzewane i jego temperatura wynosi dokładnie tyle samo, ile jest na zewnątrz. Skutkuje to tym, że zaciągamy do pomieszczeń powietrze np. w temperaturze -8°C, ochładzając całe pomieszczenia.

Wentylacja mechaniczna, czyli rekuperacja, jest stosowana zamiast tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej ze względu na podobne koszta i o wiele większe zalety. Dzięki rekuperacji, jesteśmy w stanie odzyskać ciepło wychodzące i ogrzać nim to, które jest zasysane do budynku, lub odwrotnie. Powietrze z zewnątrz trafia do wymiennika ciepła (tytułowego rekuperatora), gdzie razem z usuwanym powietrzem z pomieszczeń wyrównują temperaturę między sobą, nie mieszając się.

W zależności czy mamy zimę czy lato, napływające powietrze będzie się nagrzewać lub ochładzać; w zimę przy -8°C jesteśmy w stanie ogrzać powietrze do, przykładowo, 10°C, co znacząco ogranicza zapotrzebowanie na dodatkowe grzanie. Odwrotna sytuacja następuje w ciepłe dni, gdzie powietrze na zewnątrz jest cieplejsze niż to w domu. W takiej sytuacji, ciepłe powietrze z domu „przyjmuje” ciepło z zewnątrz, przez co wychodzi cieplejsze, natomiast do naszego domu trafia zimniejsze powietrze. Cały proces zużywa minimalną ilość energii elektrycznej, a sama rekuperacja jest bardzo cicha.

Wentylacja jest obowiązkowa w każdym budynku, a rekuperacja jest jednym z rodzajów wentylacji, jakie możemy zastosować. Posiada ona wiele zalet:

• Świeże powietrze — w przeciwieństwie do wentylacji grawitacyjnej, rekuperacja  zapewnia stałą wymianę powietrza, niezależnie od pogody i pory roku.
• Zmniejszona liczba szkodliwych czynników — dzięki stałej wymianie powietrza, przez całą dobę możemy cieszyć się niską zawartością dwutlenku węgla, alergenów, zanieczyszczeń i wilgoci.
• Ochrona przed smogiem — dzięki zamontowanym filtrom, możemy ograniczyć aż o 90% pył zawieszony o wielkości 1-10µm.
• Oszczędność na ogrzewaniu/klimatyzacji — dzięki przekazywaniu energii między strumieniami powietrza, jesteśmy w stanie znacząco obniżyć rachunki za ogrzewanie w zimie oraz zmniejszyć zapotrzebowanie na klimatyzację w lato.
• Kontrola ilości przepływu — jeżeli czujesz, że masz zbyt dużą wilgotność w pomieszczeniach, możesz w szybki sposób zmienić intensywność na sterowniku. Możesz również zmniejszyć ją, jeżeli wyjeżdżasz na dłuższy czas i wiesz, że nikt nie będzie użytkował budynku.